Francia á valga
Francia é unha bomba de tempo. A Unión Europea, terceira potencia económica mundial, está sumamente debilitada fronte ás súas competidores chineses e estadounidenses
Nas eleccións parlamentarias do domingo pasado rexistrouse un récord absoluto de abstención do 51.02 por cento e unha enxurrada de votos brancos e nulos. Polo tanto Macron, aínda que formalmente obtivo algo máis do 32 por cento, non representa en realidade senón o 16 por cento e moitos dos seus electores -migrados da dereita liberal do Partido Socialista, dos reaccionarios pero non fascistas simpatizantes de Le Pen e aos conservadores laicos dos Republicanos- poderían volver ás súas antigas organizacións. Na cuarta economía e potencia nuclear capitalista un de cada dous cidadáns repudia as eleccións, as institucións e os partidos aínda que non sabe que opoñerlles e como canalizar o seu noxo e a súa carraxe. Que lonxe estamos dun triunfo de Emmanuel Macron e da formación dunha maioría parlamentaria!
Marine Le Pen, que nas eleccións presidenciais lograra un 40 por cento dos votos, non sacou senón o 13, que dada a abstención se converte en só o 6,5. Os republicanos (expresión da alianza entre católicos conservadores e conservadores rancios laicos) teñen menos do 11 por cento de representación real. A esquerda reduciuse ao 11 por cento para a France Insoummisse de Jean-Luc Mélenchon -ou sexa, ao 6,5 por cento-, ao 3 por cento dos comunistas (1,5 por cento), 9,5 dos socialistas (4,75) e 0,4 por cento da extrema esquerda (0,2 por cento) e sufriu unha derrota histórica. Aínda que Mélenchon chame a votar polos socialistas de esquerda nesta segunda quenda e estes respondan chamando a votar polos candidatos de France Insoumisse que se opoñen a Macron, dificilmente poderá Mélenchon ser un centro de reagrupamento dun “pobo de esquerda” que non se sente representado por ningún partido e si pola loita social. Esta darase inevitabelmente no outono e será dura, a verdadeira terceira volta das eleccións francesas.
Despois do Brexit, que a debilitou, a Unión Europea sufriu dous golpes terribles: o enorme crecemento do laborismo inglés, que anuncia contaxiosas loitas sociais, e a saída da maioría dos franceses ou pola dereita ou pola esquerda, o cal terá inevitábeis consecuencias.
Porque diso se trata, dun virtual Franxit, nun país que xa votou, no pasado, contra a Europa dos patróns porque se empeña en construír a Europa dos pobos. Cunha Italia que se cambalea, un Estado español que debe facer fronte á posibilidade da independencia de Catalunya, unha Bélxica na que valóns e flamencos se enfrontan continuamente, Francia é unha bomba de tempo. A UE, terceira potencia económica mundial, está sumamente debilitada fronte ás súas competidores chineses e estadounidenses.
Este feito repercutirá sen dúbida en Africa, rexión do mundo que é un terreo de caza de China, que a está conquistando, e de Estados Unidos, que aí se esforza por desprazar os capitais franceses. A loita inter-imperialista agravarase pois Trump ou os seus sucesores eventuais non vacilarán en aproveitar a debilidade francesa, xa que todos os sectores do capitalismo estadounidenses teñen intereses comúns.
Como cando o principal aliado de Luís XIV era o Gran Turco, como durante as guerras napoleónicas cando Francia necesitaba recorrer á unidade continental, en Francia volverán estar na axenda os acordos con Rusia, gran potencia europea, e con China, gran potencia mundial dominante en Asia, calquera sexan as promesas de Macron ao gran capital francés. La Géopolitique oblige.
Sobre todo porque, para a Francia capitalista, o principal inimigo -agora que deixou de temer os obreiros e o comunismo, polo menos até o vindeiro rebento dun novo 68- é Trump que, por exemplo, vendeu aos sauditas 10 veces máis armas que Francia e intenta reorganizar a industria local do automóbil mentres que en Francia esta está saturada e, en México, Arxentina e Brasil, sofre os efectos dunha crise profunda e duradeira.
Dado que Trump loita por sobrevivir no seu posto sen a seguridade de que non lle pase como Nixon cando os capitalistas estadounidenses xulgaron que era potencialmente perigoso para a estabilidade social e o defenestraron, cambiando para non cambiar, o menos que necesita o mundo é un novo factor de inestabilidade. Sobre todo nun país como Francia onde os traballadores -simpaticen por Le Pen ou por Mélenchon- están todos de acordo en que están fartos e furiosos.
Macron, xordo e insensíbel, está estupidamente convencido de que lle abondará con ter unha maioría parlamentaria sólida para facer aprobar as leis máis patronais que xamais se presentarán nun Parlamento con moi poucos deputados de esquerda. Botará pois gasolina ao lume social de outono e marcha cara a unha gran crise política e social que podería politizar os despolitizados.
O mérito de Mélenchon consiste en que, sendo un deputado socialista que fora xa ministro, preferiu abandonar os honores e colocarse á esquerda. A xente común recoñécelle honestidade e coherencia pero non o ve -con razón- como unha aguia política pois é soamente o máis brillante dos mediocres que deberán facer fronte a un dos momentos de maior crise en Francia. Poderá Mélenchon, empurrdo polos feitos que se aproximan, reorientarse radicalmente tal como cambiou en España o reformista Longo Caballero, que se converteu en esquerdista durante a Revolución española?
As grandes convulsións sociais fan nacer homes importantes mais non forzosamente á altura dos acontecementos. Esperemos a ver. Non haberá que agardar demasiado…
[Artigo tirado do sitio web mexicano La Jornada, do 18 de xuño de 2017]