As mulleres, a xente, a clase traballadora, as cidades e as minorías étnicas botaron fóra a Trump
Biden gañou porque as mulleres votantes aseguraron a súa vitoria, porque as minorías étnicas de Estados Unidos superaron a maioría branca, porque os estadounidenses máis novos votaron por el o suficiente como para superar as maiorías de Trump entre os votantes maiores, porque a clase traballadora votaron por el en cantidade suficiente para superar os votos dos empresarios das pequenas cidades e as áreas rurais
O candidato do partido demócrata, Joe Biden desbancou o do partido republicano, Donal Trump, da presidencia dos Estados Unidos en 2020. Que podemos aprender dos resultados das eleccións acerca dos Estados Unidos de América, a maior potencia imperialista do mundo, na terceira década do século XXI?
Primeiro, a participación de votantes. Aínda que aínda non están contados todos os votos, parece que uns 150 millóns de estadounidenses en idade de votar emitirían os seus votos. Dado que había 239 millóns de persoas habilitadas para votar, significa que houbo aproximadamente un 62% de participación (VEP).
Iso é mellor que en 2016 -cun 59%- e a mellor participación desde 1960, pero non é tan alta como afirmaban moitos prognósticos dos medios de comunicación o día das eleccións. Significa que o 37% dos estadounidenses con dereito a voto non o fixo. Iso compárase co 31,4% que votou por Biden e o 29,6% que votou por Trump. Así que, unha vez máis, o partido No Vote obtivo a votación nacional máis alta nas eleccións estadounidenses.
Ademais, houbo outros 20 millóns de estadounidenses en idade de votar excluídos da enquisa por varias razóns nefastas (cometeran un delito maior ou a administración estatal rexeitara o seu rexistro). Entón, a participación na idade de votar foi só do 58%, o que implica que unha parte considerábel das clases traballadoras de Estados Unidos non votou e/ou non se lles permitiu votar. De feito, a “maior democracia do mundo” ten un dos niveis máis baixos de participación dos votantes entre as principais “democracias liberais”.
Unha gran parte da poboación que non exerce o seu dereito ao voto son os mozos e mozas estadounidenses. Menos da metade, só 43,4%, dos estadounidenses posíbeis electores menores de 30 anos votaron nas eleccións presidenciais de 2016. Isto foi moito menos que o 71,4% dos maiores de 60 anos que votaron. Foi incluso menor nestas eleccións.
Trump está a dicir que as eleccións foron amañadas e dalgún xeito ten razón. Sempre están manipuladas porque o candidato coa maioría de votos, e moito menos co voto máis grande, de cando en vez non gaña. Nestas eleccións, Trump obtivo máis de 71 millóns de votos, o voto máis alto da historia para un republicano. Pero Biden obtivo 75 millóns de votos, o voto máis alto da historia para un presidente. Pero iso débese a que nestas eleccións votou máis xente que nunca.
Nas últimas oito eleccións presidenciais, o gañador obtivo menos votos que o seu principal opoñente. Isto débese a que o ganador é o que recibe a maioría dos votos do “colexio electoral”. E eses votos rexístranse en cada un dos 50 estados da Unión. É que is Estados Unidos de América é a unión federal dos estados soberanos que se formaron na revolución americana do século XVIII, e cada Estado ten as súas propias leis e procedementos electorais. Polo tanto, a acumulación de grandes votos en Nova York e California -os estados máis poboados- para o candidato demócrata, non garante a vitoria cando o candidato republicano logra marxes de vitoria estreitas en moitos estados pequenos que suman unha maioría no colexio electoral.
Así, en 2016, a demócrata Hillary Clinton obtivo tres millóns de votos máis que Trump en xeral, pero Trump obtivo 306 votos do colexio electoral porque gañou por moi pouco nunha serie de estados pequenos e medianos no Medio Oeste. Esta vez, Biden obtivo un número de votos maior, probabelmente ao redor de catro millóns, pero o resultado parecía próximo debido ás estreitas marxes nos “estados de transición” chave. Pero esta vez Biden quitoulle eses estados a Trump e o 6 de xaneiro, cando se reúna o colexio electoral, obterá 306 votos electorais para gañar, o mesmo que Trump obtivo en 2016.
Outra razón pola que o resultado das eleccións estivo moi parello é que nos estados controlados polos republicanos houbo unha manipulación significativa dos límites de votación, o bloqueo deliberado do rexistro de votantes e, nestas eleccións, un intento desesperado de evitar os votos por correo masivos durante a pandemia da covid-19. A “democracia” estadounidense é unha broma. Segundo The Economist, está na parte inferior da listaxe como “democracia liberal”, e só Albania obtén unha puntuación máis baixa!
A razón pola que a participación foi maior esta vez é en parte a intensa polarización en Estados Unidos durante a pandemia da covid-19 e o colapso económico; alimentado polas diatribas demagóxicas de Trump. Pero tamén os peches pandémicos da covid-19 levaron a un aumento masivo do voto por correo, un proceso máis doado para os votantes que acudir aos centros de votación. Tamén houbo importantes campañas de base nas grandes cidades para que a xente se rexistrase e votase.
Podemos aprender algo da composición demográfica e económica de quen votou? A enquisa de votantes de Votecast dános algunhas pistas. Segundo a enquisa, os votantes masculinos (47%) dividíronse 46-52 para Trump, mais as votantes mulleres (53%) dividíronse 55-45 para Biden. Entón, as mulleres votantes aseguraron unha vitoria de Biden.
O voto da xente nova, como adoita, foi baixo, só o 13% do voto total, pero os menores de 29 anos votaron 61-36 por Biden. E os de 30 a 44 anos (23% dos votos) tamén apoiaron a Biden 54-43. Aqueles de 45 a 64 anos (un 36% dos votos) elixiron por pouco a Trump 51-48. E os maiores de 65 anos (outra parte considerábel) votaron novamente por Trump por unha estreita marxe 51-48. Entón, o 63% dos que votaron tiñan máis de 44 anos e apoiaban a Trump (por pouco); mentres que os menores de 45 anos (só o 37% dos votos) apoiaron amplamente a Biden. Iso foi suficiente para superar as pequenas maiorías de Trump nos grupos de maior idade.
Que pasa cos grupos étnicos? Ben, a enquisa di que o 74% dos votantes eran brancos e apoiaban a Trump 55-43. Pero todos os demais grupos étnicos apoiaron esmagantemente a Biden. Os afroamericanos constituían só o 11% dos votantes, pero apoiaron a Biden 90-8. Os votantes hispanos foron só o 10% do total, pero apoiaron a Biden 63-35. Os votantes asiáticos foron só o 2% dos votos, pero apoiaron a Biden 70-28. Este 25% dos votantes (e crecendo en tamaño en cada elección) apoiou tan esmagantemente a Biden que foi suficiente para superar a maioría máis pequena de Trump entre os votantes brancos.
Falouse moito do suposto aumento de votos por Trump por parte dos afroamericanos e hispanoamericanos nesta ocasión en comparanza con 2016. Mais a proba disto é dubidosa e mesmo se é certa, o cambio é mínimo. Segundo a enquisa de saída de Edison, houbo unha caída no apoio dos homes brancos a Trump en comparanza con 2012 do 62% ao 57% e un pequeno aumento das mulleres brancas do 52% ao 54%. O suposto aumento no apoio a Trump dos homes negros foi do 13% ao 17% e das mulleres negras foi do 4% ao 8%. Pero tendo en conta que os votantes brancos representaron o 75% dos votos e os votantes negros só o 11%, o suposto cambio a Trump dos votantes negros é menos da metade da perda de Trump fronte aos votantes brancos. Máis votantes hispanos apoiaron a Trump esta vez, afírmase, pero ao redor de dous terzos non o fixeron.
Que pasa coas clases e os ingresos? Ben, por nivel de educación, os que abandonaron a escola secundaria (27% dos votantes) apoiaron a Trump 52-46; e aqueles con algunhas cualificacións (34% dos votantes) novamente apoiaron a Trump, pero por pouco 50-48. Os graduados universitarios (un considerábel 24% dos votantes) apoiaron amplamente a Biden 56-42 e os votantes de posgrao (ao redor do 14%) foron aínda máis pro-Biden 56-42. Canto máis formado, máis Biden.
Pero iso non significou que os estadounidenses de clase traballadora apoiasen a Trump máis que a Biden. Aqueles votantes que gañaban 50.000 dólares ao ano (o ingreso medio) ou menos apoiaron a Biden significativamente 53-45, e eran o 38% dos votantes. Aqueles no grupo de ingresos medios de 50.000-99.000 dólares ao ano (36% dos votantes) apoiaron por pouco a Trump 50-48, mentres que aqueles que gañan máis de 100.000 dólares ao ano (25% dos votantes) en realidade apoiaron a Biden 51-47. Os estadounidenses peor pagos, o grupo máis grande de votantes votaron por Biden por unha ampla marxe, mentres que os pequenos empresarios e os de ingresos medios apoiaron por pouco a Trump. Os máis acomodados apoiaron a Biden (pero sospeito que canto máis alto na escala de ingresos, máis votos para Trump, xa que outras enquisas mostran que os millonarios apoiaron amplamente a Trump).
Si, hai unha minoría considerábel de estadounidenses de clase traballadora que apoiaron a Trump, nomeadamente en lugares pequenos e áreas rurais. Mais a maioría dos estadounidenses de clase traballadora rexeitaron o trumpismo. As áreas urbanas (65% dos votos) apoiaron amplamente a Biden, mentres que os lugares pequenos e as áreas rurais apoiaron amplamente a Trump. Foi aquí onde a polarización na votación foi maior.
A relixión tamén xogou un papel. Os crentes cristiáns protestantes e os evanxélicos (45% dos votantes) votaron amplamente por Trump, mentres que os católicos (22%) se dividiron 50-50 e os musulmáns, xudeus e ateos declarados (25% dos votantes) apoiaron claramente a Biden.
Cales foron os principais problemas das eleccións? Destacan dous: a pandemia da covid-19 e o estado da economía. A pandemia foi considerada a máis importante polo 41% dos votantes e aqueles que pensaron iso apoiaron amplamente a Biden. O 28% dos votantes que apoiaban amplamente a Trump consideraban a economía e o emprego como o tema máis importante. Aquí había outra causa clara de polarización en Estados Unidos: peches para salvar vidas; ou ningunha restrición e salvar empregos foi o que moitos estadounidenses viron en 2020.
En resumo, os estadounidenses acudiron a estas eleccións en números lixeiramente maiores, mais a participación foi aínda moi baixa en comparanza con outras “democracias liberais”. Votaron aínda máis amplamente polo candidato demócrata que en 2016, pero as peculiaridades constitucionais do sistema electoral fixeron que o resultado fose bastante axustado, aínda que, máis ou menos, en liña coas previsións das enquisas. Biden gañou porque as minorías étnicas de Estados Unidos superaron a maioría branca. Biden gañou porque os estadounidenses máis novos votaron por Biden o suficiente como para superar as maiorías de Trump entre os votantes maiores. Biden gañou porque os estadounidenses de clase traballadora votaron por el en cantidade suficiente para superar os votos dos empresarios das pequenas cidades e as áreas rurais.
As eleccións estadounidenses foron un desastre, e reflectiron o rebumbio en que está agora o imperialismo estadounidense, coa pandemia da covid-19 disparada nos Estados Unidos e a economía de xeonllos con millóns de desempregados, recortes de salarios e servizos públicos paralizados.
Biden contaba co apoios da maioría de traballadores, minorías étnicas, xente nova e habitantes urbanos. Votaron para se desfacer de Trump: pero é posíbel que non esperen moito de Biden e terán razón.
[Artigo tirado do sitio web The Next Recession, do 8 de novembro de 2020]