A guerra de Israel contra Gaza é un xenocidio
Israel tenta matar ou expulsar a meirande parte posíbel da poboación palestina de Gaza. Os seus ataques directos contra a poboación civil forman parte dun plan máis amplo: crear «condicións nas que a vida en Gaza se volva insostíbel»
Desde outubro, Israel matou máis de 25.000 palestinos, aproximadamente o 70% deles mulleres e nenos, no que un destacado estudoso dos bombardeos aéreos denominou «unha das campañas de castigo a civís máis intensas da historia». Israel matou máis de cinco veces máis gazatís ao día que os nazis na Blitzkrieg de Londres. Só nos dous primeiros meses da guerra matou aproximadamente quince veces máis nenos que Rusia en Ucraína no dezaoito primeiros meses da invasión.
Associated Press, citando a analistas especializados en cartografar os danos dos bombardeos de guerra, informou de que «a ofensiva causou máis destrución que o arrasamento da cidade siria de Alepo entre 2012 e 2016, a ucraína Mariupol ou, proporcionalmente, o bombardeo aliado de Alemaña na Segunda Guerra Mundial». A campaña de Israel destruíu os fogares dun terzo dos residentes de Gaza, danou case dous terzos do total de vivendas e desprazou o 85% da súa poboación, é dicir, a 1,9 millóns de persoas, mediante evacuacións forzosas. Calcúlase que, de media, máis de dez nenos gazatís ao día perderon unha ou ambas as pernas.
A carnicería é totalmente deliberada. En palabras dunha análise filtrada do agregado de defensa holandés en Tel Aviv, Israel «pretende causar deliberadamente unha enorme destrución das infraestruturas e os centros civís»; isto é o que explica o «elevado número de mortos» entre a poboación civil. A afirmación de Israel de que a baixa de civís é consecuencia involuntaria de ataques dirixidos contra combatentes de Hamás non é máis que «unha folla de parra para prexudicar a poboación civil», segundo unha investigación detallada dos protocolos de ataque das Forzas de Defensa de Israel (FDI) publicada conxuntamente polos sitios de noticias israelís +972 e Local Call.
Citando «conversas con sete membros actuais e antigos da comunidade de intelixencia israelí», o xornalista Yuval Abraham informou de que o procedemento estabelecido polas FDI consiste en identificar o tipo de emprazamento civil que desexa destruír —como un edificio residencial— e despois buscar nunha base de datos algún vínculo cun grupo militante.
Dentro das FDI, os ataques desta natureza denomínanse «obxectivos de poder». «Se queres atopar a forma de converter un edificio residencial nun obxectivo, poderás facelo», explicou un ex funcionario de intelixencia citado no informe. As afirmacións oficiais de que eses obxectivos están vinculados a Hamás son «unha escusa que permite ao exército causar moita destrución en Gaza», dixo unha fonte que participou na creación de obxectivos en anteriores roldas de combates en Gaza. «Iso nos dixeron».
Non pode ser peor
No conflito actual, Israel dedicou esforzos particularmente á destrución dos hospitais, e admite abertamente que os ten como obxectivo. De trinta e seis hospitais de Gaza, só dezaseis seguen funcionando parcialmente, con taxas de ocupación que «alcanzan o 206% nos departamentos de hospitalización e o 250% nas unidades de coidados intensivos», informa a ONU. «O que estivemos presenciando é unha campaña planificada. Era un plan para pechar todos os hospitais do norte», declarou Léo Cans, xefe de misión para Palestina de Médicos Sen Fronteiras.
Na primeira quincena de xaneiro, os grupos de axuda planearon vinte e nove misións críticas para levar subministracións médicas de urxencia ao norte da Franxa de Gaza; Israel rexeitou vinte e dúas delas. Como consecuencia do seu ataque ao sistema sanitario de Gaza, «os médicos operan os nenos a berros, sen anestesia, utilizando teléfonos móbiles como única fonte de iluminación», declarou en Xenebra o máximo responsábel de dereitos humanos da ONU.
Ademais dos ataques directos, «o goberno israelí está a utilizar a inanición dos civís como método de guerra», informa Human Rights Watch. «As forzas israelís bloquean deliberadamente a subministración de auga, alimentos e combustíbel, á vez que impiden sistematicamente a axuda humanitaria, arrasan zonas agrícolas e privan a poboación civil de obxectos indispensábeis para a súa supervivencia». Os inspectores israelís rexeitan os camións de axuda sen dar ningunha razón, e «se se rexeita un só artigo», informou o New York Times, «o camión debe ser devolto coa súa carga e embalado de novo para reiniciar o proceso de inspección». A coartada da seguridade, por suposto, é falsa: como sinala o grupo israelí de dereitos humanos B’Tselem, Israel prohibe ás organizacións humanitarias mercaren alimentos ao propio Israel, medida que obviaría a necesidade de inspeccións de seguridade.
Alex DeWaal, destacado experto en resposta a crises humanitarias da Universidade de Tufts, escribiu que a fame negra de Gaza por parte de Israel «supera calquera outro caso de fame negra provocada polo ser humano nos últimos 75 anos» en termos de «rigor, escala e velocidade» da seu bloqueo dos abastecementos necesarios e destrución da infraestrutura humanitaria. Segundo a unidade de prevención de fames negras da ONU, a proporción de fogares de Gaza que experimentan unha falta de acceso a alimentos que pon en perigo a súa vida é actualmente «a maior endexamais rexistrada» pola organización, e se continúan as condicións actuais, en maio é probábel que un mínimo de vinte mil gazatís ao mes morran de fame negra. «Nunca vin algo á escala do que está a ocorrer en Gaza. E a esta velocidade», declarou Arif Husain, economista xefe do Programa Mundial de Alimentos da ONU. «Non pode ser peor».
Non é o único que pensa así. «Funcionarios de organizacións humanitarias e sanitarias con longa experiencia en grandes zonas de conflito dixeron que a guerra de Israel en Gaza era a máis devastadora que viran», informou o Washington Post en decembro. «Para min, persoalmente, esta é sen dúbida a peor que vin», declarou Tom Potokar, cirurxián xefe da Cruz Vermella que traballou en conflitos en Sudán do Sur, o Iemen, Siria, Somalia e Ucraína.
«O que está a ocorrer agora mesmo en Gaza supera calquera desastre que eu presenciase polo menos nos últimos 15 anos máis ou menos», afirmou Zaher Sahloul, médico que dirixe unha ONG de medicamento humanitario e traballou en Alepo durante a batalla pola cidade. Martin Griffiths, subsecretario xeral da ONU para Asuntos Humanitarios, cualificouna da «peor da historia», e engadiu: «Non o digo á lixeira. Empecei aos vinte anos ocupándome dos khmer Vermellos [de Camboxa] (…). Coido que non vin nada igual, é unha carnicería total e absoluta».
Sen retorno
A razón de que a carnicería sexa tan grande é que Israel tenta matar ou expulsar a meirande parte posíbel da poboación palestina de Gaza. Os seus ataques directos contra a poboación civil forman parte dun plan máis amplo: crear «condicións nas que a vida en Gaza se volva insostíbel», como dixo o xeneral de División Giora Eiland, asesor do ministro de Defensa israelí Yoav Gallant. «Israel necesita crear unha crise humanitaria en Gaza que obrigue a decenas ou mesmo centos de miles de persoas a buscar refuxio en Exipto ou no Golfo», escribiu o asesor en outubro.
Na xerga política do goberno israelí isto denomínano «emigración voluntaria». Preséntase como unha elección: en palabras de Eiland, «Hai que lle dicir á xente que ten dúas opcións: quedar e morrer de fame ou marchar». O plan de «emigración voluntaria» non é só un escenario hipotético. É política gobernamental, aínda que, como informou en decembro o xornal oficialista Israel Hayom, «Non se discute nestes foros [reunións oficiais do Gabinete de Seguridade] debido á súa evidente explosividade». O plan analizouse nun documento do 17 de outubro dun influente grupo de expertos próximo ao goberno de Netanyahu, que falaba dunha «oportunidade única e pouco frecuente de evacuar toda a Franxa de Gaza».
As mesmas conclusións se avanzaron nun documento interno do Ministerio de Intelixencia, segundo o cal o «traslado dos residentes de Gaza ao Sinaí» podería «proporcionar resultados estratéxicos positivos e duradeiros». Segundo Israel Hayom, o primeiro ministro encargou ao seu home de confianza, Ron Dermer, ministro de Asuntos Estratéxicos, que «estude formas de reducir ao mínimo a poboación de Gaza». Nunha reunión do grupo de deputados da Knesset celebrada a finais de decembro, Netanyahu prometeu persoalmente que estaba a traballar para «garantir que quen queira saír de Gaza a un terceiro país poida facelo», segundo informou o sitio de noticias Israel Hayom, e engadiu que a cuestión «debe resolverse» porque tiña «importancia estratéxica para o día despois da guerra».
Estes obxectivos son amplamente comprendidos dentro do goberno e o exército israelís. «Quen volva aquí, se volve, atopará terra queimada. Sen casas, sen agricultura, sen nada. Non teñen futuro», declarou o xefe adxunto da Administración Civil, o coronel Yogev Bar-Shesht, o 4 de novembro. «Ordénase a toda a poboación civil de Gaza que marche inmediatamente», declarou o ministro de Enerxía e Infraestruturas, Yisrael Katz, o 13 de outubro. «Non recibirán nin unha pinga de auga nin unha soa batería ata que abandonen o mundo». «Agora estamos realmente pondo en marcha a Nakba de Gaza», declarou Avi Dichter, ex xefe da Axencia de Seguridade Interna de Israel, nas noticias da Canle 12 de Israel, en referencia á expulsión masiva de palestinos de 1948.
Por lei, a autoridade suprema de Israel en asuntos de seguridade nacional é a agrupación ministerial interna coñecida como Gabinete de Seguridade; as súas decisións son políticas vinculantes. Dichter e Katz son actualmente membros, do mesmo xeito que Netanyahu e Dermer. Se engadimos os dous ministros extremistas Bezalel Smotrich e Itamar Ben-Gvir, polo menos seis dos catorce membros do Gabinete de Seguridade están considerados partidarios da «emigración voluntaria»; só tres oponse a ela: Gadi Eisenkot, Benny Gantz e Yoav Gallant.
Xenocidio de manual
Existe consenso entre os estudosos do xenocidio en que a limpeza étnica non implica automaticamente xenocidio, pero que ambos adoitan ir xuntos. Segundo Omer Bartov, profesor israelí-estadounidense de estudos sobre o Holocausto e o xenocidio na Universidade Brown, «Funcional e retoricamente podemos estar a asistir a unha operación de limpeza étnica que podería derivar rapidamente en xenocidio, como ocorreu máis dunha vez no pasado». Disto conclúe que «a posibilidade dun xenocidio está aí diante».
Pero son numerosos os indicios de que isto xa está a ocorrer. Os informes de execucións de civís a queimarroupa sobre o terreo por parte das tropas israelís multiplícanse día tras día, como mostra o caso dun incidente ocorrido o 13 de decembro no que, segundo testemuñas presenciais que falaron con Al Yazira, «mulleres, nenos e bebés foron asasinados ao estilo execución polas forzas israelís» mentres se refuxiaban en Shadia Abu Ghazala, no norte de Gaza. Ou un incidente ocorrido o 19 de decembro, confirmado pola ONU, no que soldados «mataron sumariamente polo menos a 11 homes palestinos desarmados diante dos seus familiares no barrio de al Remal, na cidade de Gaza»: “As FDI separaron os homes das mulleres e os nenos e, a continuación, dispararon e mataron polo menos once dos homes, na súa maioría de entre 20 e 30 anos, diante dos seus familiares. A seguir, as FDI presuntamente ordenaron ás mulleres e aos nenos que se metesen nun cuarto, e ou ben lles dispararon ou ben guindaron unha granada dentro do cuarto, ferindo gravemente a algúns deles, incluídos un bebé e un neno”.
Estes informes non poden sorprender: as autoridades de mando israelís comunicaron claramente ás súas tropas que o obxectivo da guerra é librar a Gaza dos palestinos. O ministro de Defensa anunciou: «Liberei todas as restricións». Moshe Saada, membro do partido de Netanyahu que forma parte do Comité de Seguridade Nacional da Knesset, alegrouse recentemente de que mesmo os israelís de esquerdas estean agora de acordo na necesidade dunha política de exterminio: «Antigos colegas que antes se pelexaban comigo por cuestións políticas», dixo, agora «dinme: “Moshe, está claro que hai que destruír a todos os gazatís”».
Por iso, outros expertos en xenocidio, como o historiador israelí Raz Segal, profesor especializado no estudo do xenocidio moderno na Universidade de Stockton, son máis contundentes que Bartov. «O que estamos a ver ante os nosos ollos é un caso de xenocidio de manual», dixo Segal. Os mesmos termos utilizou Craig Mokhiber, director en Nova York da Oficina do Alto Comisionado da ONU para os Dereitos Humanos, un veterano funcionario con trinta anos de experiencia, que cualificou Gaza de «caso de xenocidio de manual» na súa carta de dimisión do 28 de outubro. Quince relatores especiais da ONU —expertos independentes de alto nivel que non están empregados pola ONU nin foron nomeados por ningún goberno— publicaron en novembro unha declaración na que cualificaban a situación de «xenocidio en proceso».
A complicidade dos Estados Unidos
Nun recente artigo de opinión para o New York Times, Daniel Levy, veterano negociador israelí que serviu a varios primeiros ministros, instou o goberno de Biden a exercer «a influencia diplomática e militar real de que dispón» para presionar a Israel a aceptar un cesamento do fogo. «Esa exixencia non pode ser só retórica. A administración debe condicionar a transferencia de máis subministracións militares a que Israel poña fin á guerra». O ex embaixador israelí en Francia, Élie Barnavi, fixo unha observación similar nunha entrevista o mes pasado: «Non podemos facer a guerra sen municións ou pezas de reposto para os nosos avións», sinalou. «Ou imponse unha solución ou non a vai haber. Os estadounidenses, dos que dependemos en gran medida, poden obrigar o noso goberno».
Joe Biden, con todo, tomou a súa decisión, aínda que de mala gana: apoia a operación de Israel. O 29 de decembro, a súa administración aprobou unha venda de armas de emerxencia a Israel utilizando un baleiro legal que lle permitía eludir o Congreso. «Malia o desafío de Netanyahu, Biden comprometeuse a persuadilo mediante chamamentos privados», informou a semana pasada o Washington Post. «Non hai ningún debate serio dentro da Casa Branca sobre cambiar a estratexia de forma significativa, segundo varios altos funcionarios da administración e asesores externos».
A elección que fixo Biden valeulle o sobrenome de «Genocide Joe» nalgúns círculos, un epíteto que moitos consideran inxusto. Levan razón. Non se hai que apurar a xulgalo. Do mesmo xeito que Antony Blinken, Brett McGurk e o propio Estado de Israel, Biden teñen ben merecido o seu chamado ante a xustiza.
[Artigo tirado do sitio web Jacobin Lat., do 31 de xaneiro de 2024]